چکیده مقاله : در این مقاله با بررسی حدود 10000 علمیات بازرسی فنی آسانسور مشخص گردیده که یکی از مهم ترین ضعف هایی در فرآیند بازرسی آسانسور موجب اتلاف وقت و طولانی شدن فرآیند بازرسی و صدور گواهی نامه تاییدیه ایمنی آسانسور گردیده عدم انجام مستند سازی در فرآیند نصب آسانسور بوده در این مقاله به اختصار نحوه مستند سازی بررسی شده و در نهایتا مزایای آن انجام مستند سازی گفته شده است.
مقدمه: یکی از مهم ترین ضعف هایی در فر آیند نصب آسانسور در کشور وجود دارد ، عدم تهیه مستند قابل رد یابی از مرحله ابتدایی نصب، تامین قطعات آسانسور (تا مرحله انتهایی نصب آسانسور (دریافت گواهی نامه تاییدیه ایمنی) آسانسور است. در این مقاله سعی شده این موضوع در ابعاد مختلف بررسی شود.
این مقاله در چهار بخش زیر تنظیم شده است
1- الزامات مستندسازی در فرایند نصب آسانسور
2- اهمیت مستند سازی در فرآیند نصب آسانسور
3- چگونگی مستند سازی در فرآیند نصب آسانسور
4- مزایای مستندات سازی در فر آیند.
1- الزامات مستندسازی در فرآیند نصب آسانسور
1-1- مذاکرات بین فروشنده و خریدار
در بند 0-2-5 استاندارد ملی به شماره 6303-1مذاکرات بین فروشنده و خریدار برای توافق در موارد زیر باید انجام شده باشد
الف- نوع کاربری آسانسور
ب- شرایط محیطی
پ- مسایل مهندسی ساختمان
ت- جنبه های دیگر مربوط به محل نصب
1 –2- الزام ثبت نتایج مراحل مختلف فرایند نصب ، تعمیر و نگهداری آسانسور
اما در بند 16 استاندارد ساختار ایمنی و نصب آسانسور به طور کامل وجود ثبت نتایج و سرویس و نگهداری الزام شده است
به طوری در بند 16- 1 الزام وجود دفترچه ای مشتمل بر اطلاعات به شرح زیر الزام شده است:
توصیه می گردد هنگام درخواست مجوز اولیه برای آسانسور ، دفترچه ای مشتمل بر اطلاعات لازم برای بررسی درست بودن طراحی آسانسور و انتخاب و نصب صحیح قطعات و انطباق آن ها با استاندارد ارائه و مورد تایید قرار گیرد.
این تایید می تواند تنها مربوط به بعضی از موارد یا کلیه مواردی باشد که موضوع بررسی یا آزمون پیش از
بهره برداری آسانسور است.
1-3- الزام شناسنامه دار بودن آسانسور
در بند 16- 2 الزام داشتن شنا سنامه به شرح زیر الزام شده است:
مشخصات اصلی آسانسور حداکثر تا آخرین مرحله نصب که پس از آن وارد مرحله ای بهره برداری می شود باید در یک شناسنامه یا پرونده ثبت ومرتب شود . این شناسنامه باید شامل موارد زیر شود:
الف- یک بخش فنی با داده های به شرح ذیل:
1- تاریخ بهره برداری از آسانسور
2- مشخصات اصلی آسانسور
3- مشخصات اصلی آسانسور
4- مشخصه ی قسمت هایی که برای آن ها تاییدیه تطابق ضروری
5- نقشه های نصب آسانسور در ساختمان
6- نقشه های کلی برق مربوط به آسانسور، نقشه های مدارهای برقی می تواند تنها محدود قسمت هایی از مدار گردد که برای درک تمهیدات کلی ایمنی لازم می باشد. اختصارات و علائم استفاده شده در نقشه ها باید توضیح داده شوند.
ب- یک بخش که به منظور نگهداری از کپی نسخه های تاریخ گذاری شده از گزارش های آزمون و بازرسی به همراه مشاهدات می باشد.
این شناسنامه یا پرونده باید در موارد زیر، به روز باشد:
1- اصلاحات مهم آسانسور
2- تعویض طناب ها یا قسمت های مهم
3- حوادث
این شناسنامه یا پرونده باید در دسترس متصدی سرویس آسانسور و شخص یا سازمان مجاز برای انجام آزمون های و بررسی های دوره ای باشد ( سازمان ملی استاندارد شخص حقیقی یا حقوقی مسئول انجام آزمون ها و بررسی دوره ای را مشخص می کند).
2– اهمیت مستند سازی
يكي از ضعف هاي عمده در صنعت آسانسور ، نداشتن سيستم مستند سازي مي باشد و براي اين كار شركت هاي آسانسور ، بايد مستندات خود را از قبيل ؛ محل پروژه ، قطعات مصرفي ، محل هاي تأمين خدمات ( فروشندگان خدمات ) در سيستم كاري خود بصورت مستند ، ثبت و نگهداري كند براي انجام اين كار پيشنهاد مي شود از نرم افزار هاي كامپيوتري مانند Excel ، Access و Mini Tab استفاده شود
علت اهميت استفاده از سيستم مستند سازي ، استفاده بالغ از صد قطعه كوچك و بزرگ در نصب يك دستگاه آسانسور است
هر چقدر ميزان اطلاعات در جداول مستند سازي بيشتر باشد ؛ اطلاعات جامعتري از آسانسور منصوبه خواهيم داشت نهایتا مستند سازی باعث می شود که:
- الف- دسترسی به اتفاقات فر آیند نصب آسانسور به آسانی امکان پذیر باشد
- ب- امکان کنترل فرآیند پروژه در مراحل مختلف وجود داشته است
- ج- دسترسی آسان به اطلاعات یک پروژه در هر زمان میسر باشد
3- چگونگی مستندسازی در فرآیند نصب آسانسور
مستندسازی در فرآیند اسانسور می تواند از طریق نرم افرازهای رایانه ای مانند اکسل ، اکس و مینی تب و …. غیره بر منبای اطلاعات مورد نیاز در مراحل مختلف تهیه کرد، پیشنهاد می شود که در مراحل زیر جداول مستند سازی انجام گرفته به طوری در جدول هر مرحله طوری نرم افراز طراحی شود که امکان دسترسی آسان به اطلاعات جدول مرحله قبل در صورت لزوم وجود داشته باشد:
الف- مرحله تامین قطعات
ب- مرحله ارسال قطعات
پ- مرحله نصب و موتناژ قطعات
ت- مرحله راه اندازی
ث- مرحله بازرسی فنی
ج- مرحله صدور گواهی
چ- مرحله تعمیر و نگهداری
3-1- مستند سازی در مرحله تامین قطعات:
در این مرحله باید جدولی مستندتهیه شود که حداقل در آن علاوه بر آدرس محل نصب آسانسور باید نام سازنده و نام تجاری شماره سریال و محل خریداری قطعات ، شماره گواهی و یا شماره برگ سبز گمرکی برای قطعات خارجی و تاریخ خرید قطعات در آن مشخص شود.
نشانی محل نصب آسانسور: توقف : ظرفیت:
|
| |||||||
ردیف | نام قطعه | نام تولید کننده | نام تجاری | تعداد | شماره سریال | شماره برگه سبز ورودی | محل تامین | تاریخ خرید |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-2- مستند سازی در مرحله ارسال قطعات:
در این مرحله علاوه مشخص بودن مشخصات فنی قطعات ارسال شده به محل نصب آسانسور باید تاریخ ارسال و فرد تحویل گیرنده قطعات ارسالی مشخص شود.
آدرس محل نصب آسانسور: توقف : ظرفیت: | ||||
تعداد | فرد ارسال کننده | فرد دریافت کننده | تاریخ ارسال
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-3 – مستند سازی در مرحله نصب و مونتاژ قطعات:
در این مرحله باید تاریخ نصب و شخص نصب کننده و تایید کننده و تاریخ تایید نصب توسط فرد مجاز شرکت ثبت شود. و حتما ستونی جهت توضیحات وجود داشته باشد.
نشانی محل نصب آسانسور: توقف: ظرفیت: |
| |||||||
ردیف | نام قطعه | نام نصاب | تاریخ شروع نصب | تاریخ اتمام نصب | تاریخ بازدید از نصب | تاریخ تایید نصب | فرد تایید کننده | توضیحات
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-4-مستندسازی در مرحله راه اندازی :
در این مرحله باید اقدامات و تاریخ های علمیاتی و تاریخ تایید علمیات راه اندازی ثبت شود.
ردیف | قسمت راه اندازی شده | نام راه انداز | تاریخ شروع علمیات راه اندازی | تاریخ اتمام علمیات راه اندازی | تاریخ بازدید | تاریخ تایید | فرد تایید کننده | توضیحات |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-5- مستندسازی در مرحله بازرسی فنی:
یکی از مهم ترین مراحل فرآیند نصب آسانسور باید در آن شرکت بازرسی فنی و تاریخ های علمیات فنی بازرسی و عدم تطابق اعلام شده استاندارد ملی در مستند سازی ثبت و مدارک بازرسی فنی نگهداری شود و اگر مراحل قبلی مستند سازی صحیح انجام شده باشد به راحتی برگه مشخصات فنی و تاییدیه اجزا تکمیل شده به شرکت بازرسی فنی آسانسور تحویل داده شود.
ردیف | تاریخ ثبت نام | شرکت بازرسی فنی | تاریخ تشکیل پرونده |
تاریخ بازرسی اول | فرد حاضر در روز بازرسی
| موارد عدم تطابق | تاریخ بازرسی دوم | تاریخ تایید فنی |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-6- مستند سازی در مرحله صدورگواهی تاییدیه فنی:
پس از پایان مرحله بازرسی فنی باید مدارک تکمیلی جهت صدور گواهی به شرکت بازرسی فنی ارائه شود حتما باید مستندی از قرارداد تعمیر و نگهداری و بیمه مسئولیت مدنی که در آن نام شخصی که قرارداد تعمیر و نگهداری امضا کرده و تاریخ آن و شرکت بیمه گزار و تاریخ و مطالب مهم بیمه ثبت گردد.
ردیف | تاریخ تایید فنی | تاریخ مراجعه جهت تکمیل پرونده | تاریخ قرار داد تعمیر و نگهداری | تاریخ بیمه مسئولیت مدنی | تاریخ تکمیل پرونده | تاریخ صدور گواهی | تاریخ دریافت گواهی |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3-7- مستند سازی در مرحله تعمیر و نگهداری:
در هنگام علمیات تعمیر و نگهداری باید کلیه اقدامات و تاریخ تعمیر و نگهداری و همچنین اگر قطعه تعویض شود باید نام و شماره سریال و تاریخ تعویض قطعه در مستند سازی تعمیر و نگهداری ثبت شود.
آدرس توقف: ظرفیت: | |||||||
شماره قرار داد تعمیر و نگهداری: تاریخ قرارداد: | |||||||
ردیف | تاریخ مراجعه | اقدامات انجام شده | نام قطعه تعمیر شده | نام قطعه تعویض شده | نام تجاری قطعه جدید | شماره سریال | علت تعویض |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4- مزایای مستند سازی در فر آیند نصب آسانسور
- الف- کاهش اتلاف وقت و انرژی
- ب- کاهش هزینه
- پ- کمک به حفظ محیط زیست
- ت- کاهش آلودگی هوا و ترافیک
4-1- کاهش اتلاف وقت و انرژی:
در صورتی که مستند سازی در هر مرحله انجام شود از دوباره کاری ها و بعضا اشتباهات در ثبت قطعات جلوگیری شده و کمک به برنامه ریزی و تسریع در فرایند نصب آسانسور کرده در نتیجه باعث کاهش اتلاف و انرژی می شود
4-2- کاهش هزینه:
در صورتی که مستند سازی به صورت مناسب انجام می شود باعث استفاده کمتر از مصروفات شرکت مانند کاغذ و خودکار و ملزومات شرکت مانند کامپیوتر و کاهش رفت و آمد شده در نتیجه باعث کاهش هزینه مصرفی شرکت ، کاهش هزینه استهلاک ملزومات و کاهش هزینه تردد در نتیجه کاهش کل هزینه یک شرکت نصب آسانسور می شود
4-3- کمک به حفظ محیط زیست:
در صورتی مستند سازی به صورت صحیح و رایانه ای انحام شود کاغذ کمتری مصرف می شود در نتیجه با کاهش قطع درختان به حفظ محیط زیست کمک می گردد.
4-4- کاهش آلودگی و ترافیک:
در صورتی که مستند سازی صحیح انجام شود مراجعات کمتری به محل نصب آسانسور و شرکت بازرسی صورت خواهد گرفت در نتیجه به طور نامحسوس به کاهش آلودگی و ترافیک کمک خواهد شد.
نمونه هایی از جداول مستندسازی
آدرس محل نصب آسانسور : | ||||||||
نام قطعه | نام سازنده | نام تجاري | تعداد(واحد) | تاريخ خريد | محل خريد | تاريخ ارسال | شماره سريال | تأمين كننده |
پيچ و مهره |
|
|
|
|
|
|
|
|
ريل و پشت بند |
|
|
|
|
|
|
|
|
لقمه |
|
|
|
|
|
|
|
|
كابين |
|
|
|
|
|
|
|
|
قاب وزنه |
|
|
|
|
|
|
|
|
درب طبقه |
|
|
|
|
|
|
|
|
درب كابين |
|
|
|
|
|
|
|
|
طناب فولادي |
|
|
|
|
|
|
|
|
سيني پاخور |
|
|
|
|
|
|
|
|
طناب گاورنر |
|
|
|
|
|
|
|
|
ضربه گير |
|
|
|
|
|
|
|
|
قفل |
|
|
|
|
|
|
|
|
پاراشوت |
|
|
|
|
|
|
|
|
تراول كابل |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
توضیحات | شماره فاکتور | تامین کننده | شماره سریال | تاریخ ارسال | تاریخ خرید | تعداد (واحد) | سازنده | نام قطعه |
| 15432 | کیان عباسی | ————- | 18/9/93 | 13/4/93 | 12 شاخه | مونته فرو | ریل |
| 009866 | روان پیچ | ————- | 18/9/93 | 15/9/93 | 200 عدد | ————- | پیچ |
| 009866 | روان پیچ | ————- | 18/9/93 | 15/9/93 | 200 عدد | ————- | مهره |
آبکاری | 10260 | جعفرالمپیک | ————- | 18/9 93 | 13/9/93 | 65 عدد | پرشیا | براکت |
استیل | 97632 | الکسانی | 89775 | 15/10/93 | 20/9/93 | 1 عدد | الکسانی | کابین |
یک تکه | 5553 | آسانسوردماوند | ————- | 18/9/93 | 10/9/93 | 130 متر | گوستاولف | طناب فولادی |
استیل | 4312 | شاکری | 11025الی29 | 18/9/93 | 10/9/93 | 4 عدد | بهران | درب طبقات |
استیل | 4312 | شاکری | 151066 | 18/9/93 | 10/9/93 | 1 عدد | بهران | درب کابین |
| 97632 | الکسانی | ————- | 28/10/93 | 30/9/93 | 1 عدد | الکسانی | سینی پاخور |
| 97632 | الکسانی | ————- | 20/9/93 | 15/9/93 | 4 عدد | الکسانی | سینی زیردر |
| 5553 | شاکری |
| 20/9/93 | 10/9/93 | 40 متر | گوستاولف | بکسل گاورنر |
| 33459 | نادری وند | 008753 | 18/9/93 | 25/9/93 | 1 عدد | آسان شایان | گاورنر |
| 88767 | محمدی | 008753 | 18/9/93 | 15/9/93 | 1 عدد | آسان شایان | پاراشوت |
شرکت | 015923 | نوشادی | 32338الی42 | 20/9/93 | 15/9/93 | 4 عدد | تاپ لیفت | قفل |
| 73732 | لاله زار | ————- | 20/9/93 | 15/9/93 | 1عدد | نیرو صنعت | تابلو تغذیه |
| 0096562 | شرکت پار | 142-65437 | 18/9/93 | 15/9/93 | 1 عدد | پارکنترل | تابلوفرمان |
فاطمی -گیشا | 935332 | پارتیس | 1009834325 | 18/9/93 | 10/9/93 | 1 عدد | ساسی | موتور |
| 88767 | محمدی | ———– | 18/9/93 | 10/9/93 | 6 عدد | شهاب | لیمیت سوییچ |
| 87454 | شاکری | ———— | 7/10/93 | 10/9/93 | 1عدد | آسان شایان | فلکه هرزگرد |
| 21984 | ستاره فرازنما | ————— | 7/10/93 | 15/9/93 | 16 | فرازنما | وزنه چدنی |
| 11245 | یدک آسانسور | ————– | 20/9/93 | 15/9/93 | 2 عدد | پارس | سنسور آهنربا |
شرکت | 37685 | پنتا | 1266-093 | 20/9/93 | 13/9/93 | 1عدد | پنتا | شاستی کابین |
شرکت | 37685 | پنتا | 1266-093 | 20/9/93 | 13/9/93 | 4عدد | پنتا | شاستی طبقات |
| 63893 | شاکری | 47699923 | 20/9/93 | 15/9/93 | 1عدد | انسا | مگنت درب |
| 11384 | زارع | ————- | 18/9/93 | 13/9/93 | 130 عدد | جهان آسانسور | لقمه |
| 11262 | شاکری | 134255الی9 | 18/9/93 | 10/9/93 | 4 عدد | آسان شایان | کفشک کابین |
| 11262 | شاکری | 139921الی25 | 18/9/93 | 10/9/93 | 4عدد | آسان شایان | کفشک وزنه |
| 36378 | محمدی | ————- | 18/9/93 | 10/9/93 | 1 عدد | پارس | فوتوسل |
| 11262 | شاکری | ————- | 18/9/93 | 15/9/93 | 8 عدد | سیماتکسان | سربکسل |
نتیجه گیری:
1- درفرآیند نصب آسانسور باید در تمام مراحل مستند قابل دسترس تهیه شود که در زمان لازم شد بتواند در اتفاقات و مدارک نیاز آسانسور به راحتی دسترسی پیدا کرد
2- از تکنولوژی در بخش فن آوری اطلاعات و رایانه برای ثبت مستندات نصب آسانسور باید استفاده کرد
3- مستندسازی فرآیند نصب آسانسور باعث کاهش هزینه ، کاهش اتلاف وقت و اتلاف انرژی ، تاثیر گزاری در حفظ محیط زیست می شود.
مراجع:
1- استاندارد ملی شماره 6303-1 مقررات ایمنی ساختار و نصب آسانسور قسمت اول : آسانسورهای برقی سال 93
2- استاندارد ملی شماره 9001 : سیستم های مدیریت و الزامات سال 1388